Iskorenjivanje i sprečavanje femicida u Srbiji – II faza
Femicid je najekstremnija manifestacija nasilja prema ženama i predstavlja rodno zasnovano nasiljе ili nasiljе usmereno prema ženama na osnovu njihovog rodnog identiteta, rodnih uloga i nejednakih odnosa moći unutar društvenog konteksta. U pitanju je mizogino ubijanje žena koje vrše muškarci, motivisano mržnjom prema ženama, prezirom, kao i osećanjem vlasništva i nadmoći.
Interdisciplinarno istraživanje „Društveni i institucionalni odgovori na ubistva u Srbiji I i II“, koje je sprovedeno u prvoj fazi projekta “Iskorenjivanje i sprečavanje femicida u Srbiji” pokazalo je da je 74% femicida počinjeno u partnerskom i porodičnom odnosu, dok je u 49,3% ovih slučajeva ženu ubio njen intimni partner. Čak 68% femicida je počinjeno u kući žene ili učinioca. Istraživanje pokazuje da su sudski postupci usredsređeni na učinioca, dok je žrtva gotovo nevidljiva, a skoro polovina žrtava prethodno nisu prijavile nasilje niti su tražile pomoć od nadležnih institucija. Takođe, razvijen je model za prikupljanje podataka o femicidu, kao i skup preporuka za relevantne aktere (policija, tužilaštvo, pravosuđe, centri za socijalni rad, zdravstvene ustanove) radi unapređenja efikasnosti u prevenciji rodno zasnovanog nasilja prema ženama, uključujući i femicid.
U drugoj fazi proširujemo aktivnosti koje doprinose boljoj proceni rizika i efikasnoj intervenciji u prevenciji femicida, kroz istraživanje, izradu protokola, jačanje kapaciteta različitih aktera i kampanju o karakteristikama femicida u Srbiji.
Projekat treba da doprinese uspostavljanju mehanizma za praćenje femicida (Opservatoriju za sprečavanje femicida) u skladu sa preporukom Specijalne izvestiteljke Ujedinjenih nacija o nasilju prema ženama iz 2015. godine, koja je upućena svim državama i kojom se traži prikupljanje i analiza podataka o nasilju prema ženama, otkrivanje propusta koji dovode do ubistava žena od njihovih bivših ili sadašnjih supruga ili partnera. Projekat traje od maja 2020. do aprila 2021. godine, a sprovode ga Kuća rodnih znanja i politika iz Novog Sada, FemPlatz iz Pančeva i Ženski istraživački centar za edukaciju i komunikaciju iz Niša, uz podršku Agencije Ujedinjenih nacija za rodnu ravnopravnost i osnaživanje žena (UN Women) i Evropske unije u okviru projekta „Ending Violence against Women: Implementing Norms, Changing Minds“.